PCMC मध्ये प्रायोगिक तत्त्वावर शहरांमध्ये ई-रिक्षा पुन्हा सुरू करणार आहे

महाराष्ट्र परिवहन विभागाने पुणे, पिंपरी-चिंचवड आणि ठाणे येथे प्रायोगिक तत्त्वावर ई-रिक्षा पुन्हा सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

महाराष्ट्रातील सर्व शहरांमधील वायू प्रदूषण कमी करण्याच्या प्रयत्नात, राज्य परिवहन विभागाने गेल्या आठवड्यात पुणे, पिंपरी-चिंचवड आणि ठाणे येथे प्रायोगिक तत्त्वावर ई-रिक्षा पुन्हा सुरू करण्याचा निर्णय घेतला; यशस्वी अंमलबजावणीनंतर राज्यात इतरत्र पुनरावृत्ती केली जाईल.

राज्याच्या परिवहन विभागाने गेल्या आठवड्यात ई-रिक्षांची नोंदणी करण्याचा निर्णय घेतला, जरी पूर्वीच्या प्रस्तावाला संपूर्ण पुणे महानगर क्षेत्रात प्रतिसाद मिळाला नाही. या तिन्ही शहरांच्या अखत्यारीत सर्वाधिक वाहने आहेत, या वस्तुस्थितीच्या आधारे हा निर्णय घेण्यात आला. परिवहन विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, नव्याने नोंदणी केलेल्या अर्जदारांना ई-रिक्षा देण्याची योजना आहे आणि सरकार बॅटरी स्टेशन्स उभारणार आहे जिथे ऑटो चालकांना डिस्चार्ज झालेल्या/डेड बॅटरी जमा केल्यानंतर चार्ज केलेल्या बॅटरी दिल्या जातील त्यामुळे चार्जिंगच्या वेळेची बचत होईल. शहरांमधील वाढती प्रदूषण पातळी कमी करण्यासाठी हे पाऊल उचलण्यात आले असून, अशा प्रकारच्या पहिल्या प्रकल्पाचे लवकरच ठाण्यात मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या हस्ते उद्घाटन होणार आहे.

हा प्रकल्प प्रायोगिक तत्त्वावर चालणार असून तो प्राथमिक अवस्थेत असल्याचे परिवहन आयुक्त विवेक भीमनवार यांनी सांगितले. “प्रकल्पाचा उद्देश सर्व शहरांमधील वायू प्रदूषण कमी करणे हा आहे आणि प्रायोगिक प्रकल्पाचे निकाल लक्षात घेऊन आरटीओ अधिकारी प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीसाठी पुढाकार घेतील,” भीमनवार म्हणाले. ते पुढे म्हणाले की, विभाग ई-वाहनांचा जलद अवलंब करण्यावर आणि हरित ऊर्जेच्या वापरास प्रोत्साहन देत आहे.

सहाय्यक आयुक्त जितेंद्र पाटील म्हणाले, “नवीन पथदर्शी प्रकल्प योजनेची रूपरेषा तयार केली जात आहे कारण त्यात आणखी काही भर पडणार आहेत. हा प्रकल्प पुणे, पिंपरी-चिंचवड आणि ठाणे येथे राबविण्यात येणार असून त्याला थोडा वेळ लागेल. पुढील वर्षी मार्चमध्ये हा प्रकल्प सुरू होण्याची शक्यता असल्याचे परिवहन पीआरओ कार्यालयाने सांगितले.

पुणे महानगर परिवहन महामंडळ लिमिटेड (PMPML) व्यतिरिक्त अ‍ॅप-आधारित सेवांच्या व्यतिरिक्त नागरिकांकडून वापरल्या जाणार्‍या सार्वजनिक वाहतुकीचा एक मोठा भाग ऑटो आहे. पथदर्शी ई-रिक्षा प्रकल्प पुणे आणि पिंपरी-चिंचवडमध्ये राबविण्यात येणार असून यशस्वी अंमलबजावणीनंतर त्याची राज्यभरात पुनरावृत्ती केली जाणार आहे. ठाणे, पुणे आणि पिंपरी-चिंचवडमध्ये अनेक रिक्षांची नोंदणी असल्याचा दावा परिवहन विभागाने केला आहे. पारंपरिक रिक्षांऐवजी सरकार ई-रिक्षा देणार आहे. ई-रिक्षांसाठी कोणतेही चार्जिंग पॉइंट असणार नाहीत. ई-रिक्षांसाठी सरकार बॅटरी स्टेशनची व्यवस्था करेल; रिक्षाचालकांना बॅटरी संपल्यानंतर मृत बॅटरीच्या बदल्यात चार्ज केलेल्या बॅटरी दिल्या जातील. त्यामुळे रिक्षाचालकांचा चार्जिंगचा वेळही वाचणार आहे. सरकारचे ई-रिक्षा धोरण अंतिम टप्प्यात आहे. विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी पुढे सांगितले की, लवकरच ठाणे आणि पिंपरी-चिंचवडमध्ये पथदर्शी प्रकल्प राबविण्यात येणार आहे. त्याचा सर्वसामान्य नागरिकांना फायदा होणार असून, रिक्षाचालकांना नवीन गुंतवणूक करावी लागणार नाही, असे राज्य परिवहन विभागाने स्पष्ट केले आहे.

डेप्युटी आरटीओ संजीव भोर म्हणाले, “सध्या आम्हाला सरकारकडून औपचारिक आदेश मिळालेला नाही. सरकारी सूचनांच्या आधारे आरटीओ विभाग ई-रिक्षा प्रकल्पाबाबत पुढे जाईल. शहरातील रस्त्यांवर भविष्यात ई-ऑटो सुरू करण्याबाबत निर्णय घेण्याचा अंतिम अधिकार राज्य परिवहन विभाग आहे.”

हे लक्षात घेतले पाहिजे की पुणे आरटीओने शहर वाहतूक पोलिसांच्या सहकार्याने 2017-18 मध्ये ई-रिक्षांसाठी 14 मार्ग निश्चित केले होते परंतु हे सर्व मार्ग मुख्य शहराच्या बाहेर असल्याने फारच कमी ग्राहक होते.